Risk nedir? Sözlük anlamı olarak risk: bir zarara uğrama tehlikesi, zarar görme olasılığıdır. Ama kimilerine göre risk fırsattır, kazançtır. Risk almadan başarılı olmak, kazanmak mümkün müdür? Elbette mümkündür. Lakin büyük başarı ve kazançlar sadece risk alarak gerçekleştirilebilir.
Risk yönetimi de işletmeler için en önemli yönetim süreçlerinden birisidir. Risk yönetimi; işletmelerin işlevleri sırasında ortaya çıkabilecek risklerin, önceden dikkatli bir biçimde ve ayrıntıları ile tanımlanıp değerlendirilmesi ve bu riskleri minimize edecek veya tam olarak ortadan kaldıracak önlemlerin alınmasıdır. Peki bir işletmenin karşılaşabileceği riskler nelerdir? Uyum riskleri, finansal riskler, kredi riski, faaliyet riski, pazar riski, stratejik riskler, operasyonel riskler, marka-itibar yönetimi riskleri, raporlama riskleri, dış çevre riskleri vb birçok risk sayabiliriz. Risk analizi işletmenin ilgi içinde olduğu her alanda yapılmalıdır. Çünkü göze alınamayacak her durum ileride işletmeye karşı sorunlar oluşturacaktır. Her alan için ayrı analizler yapılması gerekir. Alınacak önlemler işletmenin geleceğinin kurtulması için önemli bir adımdır. Yani bir işletmenin geleceği ve bekası için risk yönetimi yapılması şart ve gereklidir.
Peki sizce Kayseri’de kaç firmamızda risk yönetimi yapılmakta ya da risk yönetimi birimi bulunmaktadır? Aslına bakarsanız en kurumsal firmalarımızda bile risk yönetimi birimi ne yazık ki yok. İşletmelerin alacakları ya da almayacakları riskleri patronlar veya genel müdürler tamamen geçmiş bilgileri ve ön sezileri ile almaktalar. Bu metot ile ne kadar başarılılar orasını bilemiyorum. Takdir sizlerin.
Genelden çıkıp biraz somut örnek vermek istiyorum. Malumuz 24 Haziran’da tüm Türkiye olarak son derece hayati bir seçim gerçekleştirdik. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan seçimlerde aldığı %52,59 oy oranı ile ilk turda Başkan olarak seçildi. Aslında beklenen sonuçta buydu. Peki olası diğer ihtimaller ve sonrasında yaşanabilecek gelişmelerle ilgili kaç firmamızın öngörüsü ve bu öngörüye uygun planlaması vardı acaba? Tam olarak bahsetmek istediğim husus bu. Bir vakanın birden çok gerçekleşebilecek ihtimallerinin önceden tespit edilerek sonuçlarının neler getirebileceğini tespit etmek ve bu tespitler neticesinde bir yol haritası belirlemek profesyonel işletmeler için son derece önemli. Şimdi tüm iş dünyası seçim ortamının bitmesi ile belirsizliğin ortadan kalkması neticesinde faiz oranlarında ve döviz kurlarında gerileme yaşanacağını ve piyasaların rahatlayacağını ön görüyor. Peki olası tam tersi senaryoya kaç firmamız hazır? Bu yazımla kaos ortamı yaratmaya veya kafaları karıştırmaya çalışmıyorum kesinlikle. Sadece olasılıkların her daim firma yöneticilerinin gündeminde olması gerektiğinin altını çiziyorum.
Sözlerime risk üzerine güzel bir özlü sözle son vermek istiyorum:
“Her kelimeyi bir şekilde anlatan Çincede risk, iki şekil yan yana getirilerek yazılır: Tehlike ve fırsat” G.B. Shaw